- Kraje partnerskie/Partners
- Alternatywne źródła energii/Alternative energy sources
- Wycieczki/ Trips
- Wyniki ankiet/ Questionnaires
- Doświadczenia/ Experiments
- Karty pracy/ Worksheet
- Energia w Polsce/ Energy in Poland
- Energia słoneczna/ Solar energy
- Energia wiatrowa/ Wind energy
- energia wodna/ hydropower
- energia geotermalna/ geothermal energy
- Biopaliwa/biofuels
- Energetyka jądrowa/ nuclear power
- Spotkania projektowe/ Project meetings
- Wystawa prac
Biopaliwa/biofuels
Energia z biogazu
Biogaz może powstawać w procesie fermentacji beztlenowej która jest złożonym procesem biochemicznym.
Substancje organiczne takie jak:
- odpady zwierzęce w biogazowniach rolniczych,
- osady ściekowe na oczyszczalniach ścieków,
- odpady organiczne na komunalnych wysypiskach śmieci.
Rozkładają wilgotną biomasę przy zamkniętym dopływie powietrza w określonym zakresie temperatury na związki proste - głównie metan i dwutlenek węgla.
W czasie procesu fermentacji beztlenowej w biogaz zamieniane jest do 60% substancji organicznej. Jego głównym składnikiem jest metan (CH4) - 55-70%, 32-37% CO2, 0,2-0,4% N2 oraz 6g/100m3 H2S przed odsiarczaniem i poniżej 0,01g/100m3 H2S po wykonaniu tego zabiegu. Tempo rozkładu zależy w głównej mierze od charakterystyki i masy surowca, temperatury oraz optymalnie dobranego czasu trwania procesu. Prawidłowa temperatura fermentacji wynosi 30-35 stopni Celsjusza dla bakterii mezofilnych i 50-60 stopni dla bakterii termofilnych. Na utrzymanie takich temperatur w komorach fermentacyjnych zużywa się od 20-50% uzyskanego biogazu.
Biogaz o dużej zawartości metanu (powyżej 40%) może być wykorzystany do celów użytkowych, głownie do celów energetycznych lub w innych procesach technologicznych. Typowe przykłady wykorzystania obejmują:
- produkcję energii elektrycznej w silnikach iskrowych lub turbinach,
- produkcję energii cieplnej w przystosowanych kotłach gazowych,
- produkcję energii elektrycznej i cieplnej w jednostkach skojarzonych,
- dostarczanie gazu wysypiskowego do sieci gazowej,
- wykorzystanie gazu jako paliwa do silników trakcyjnych/pojazdów,
- wykorzystanie gazu w procesach technologicznych, np. w produkcji metanolu.
W lokalnej elektrociepłowni biogaz można przetwarzać na 3 różne sposoby: spalanie biogazu i uzyskanie tylko ciepła, spalanie biogazu w kogeneratorze (prąd elektryczny + ciepło) oraz uzdatnianie biogazu do postaci biometanu. Coraz bardziej powszechne staje się właśnie bezpośrednie wykorzystanie biogazu w istniejącej sieci gazowej, co wymaga uzdatniania pozyskanego biogazu do jakości gazu naturalnego.
Proces przekształcania substancji organicznych w biogaz obejmuje zasadniczo 4 fazy:
- Faza 1: dostarczenie substratu, jego składowanie, kondycjonowanie w zależności od potrzeb oraz umieszczenie w fermentatorze.
- Faza 2: w fermentatorze zachodzi właściwy proces fermentacji (bez dostępu powietrza).
- Faza 3: obejmuje zagospodarowanie gazu i w razie potrzeby jego kondycjonowanie (usunięcie siarki, sprężanie, suszenie, uzdatnianie do postaci biometanu).
- Faza 4: Równolegle do fazy 3 odbywa się składowanie, przetwarzanie i/lub wykorzystanie pozostałości po fermentacji.
Typy biogazowni:
- typowe biogazownie na nawóz naturalny stosowane przy przetwarzaniu odchodów zwierzęcych, które obecnie dominuje wśród technologii związanych z biomasą . Substraty to głównie nawóz naturalny, do którego częściowo dodaje się surowce odnawialne.
- biogazownie na surowce odnawialne, które w przyszłości zyskają na znaczeniu dzięki wykorzystywaniu roślin energetycznych. Poza substratem w postaci surowców odnawialnych stanowiącym większość (kiszonka kukurydziana) w celu stabilizacji procesu częściowo dodaje się nawóz naturalny (np. w ilości 10%).
- biogazownie na odpady poprzemysłowe (np. wytłoki buraczane, wywary)
- biogazownie na odpady poubojowe wymagające procesu pasteryzacji (1h, 70 ° C)
MATERIAŁ WYDAJNOŚĆ biogazu m3/kg SMO Czas fermentacji dni słoma 0,367 78 liście buraków 0,501 14 łęty ziemniaczane 0,606 53 łodygi kukurydzy 0,514 52 koniczyna 0,445 28 trawa 0,557 25 Jak długo zwraca się inwestycja w budowę biogazowni?
Biogazownia na potrzeby rolnictwa jest inwestycją długoterminową . Przed podjęciem decyzji o budowie należy zatem sprawdzić , czy realizacja projektu jest rzeczywiście opłacalna. Rolę odgrywa tutaj nie tylko dostępny kapitał . Należy uwzględnić także dostępność miejsca do budowy biogazowni, pogłowie zwierząt i dostępny areał , a także siłę roboczą .
Budowa biogazowni wymaga spełnienia następujących warunków:
- powierzchnia upraw (ok. 0,3 -1,0 ha/kW)
- kapitał (3.000-5.000 EUR /kW)
- siła robocza (ok. 1 os./dobę /500 kW)
- miejsce do budowy biogazowni (ok. 1 ha/1 MW)
Aspekty ekonomiczne biogazowni są określone przez:
- koszty inwestycji
- rozmiary biogazowni
- dofinansowanie, odsetki, podatki
- koszty biomasy
- wydajność instalacji
- wykorzystanie pozyskanego ciepła
Przychody z eksploatacji biogazowni
Podstawowym składnikiem przychodu z eksploatacji biogazowni jest sprzedaż energii czarnej, wytwarzanej w procesie spalania biogazu. Lokalny operator energetyczny jest prawnie zobowiązany do zakupu energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł energii, przyłączonych do sieci znajdujących się w obszarze działania operatora, Zakup ten odbywa się po średniej cenie sprzedaży energii elektrycznej w poprzednim roku kalendarzowym określanej przez Towarową Giełdę Energii (podstawa prawna Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn. 19 grudnia 2005).
Dodatkowym przychodem jest sprzedaż praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia od wytwórców zielonej energii. Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa pochodzenia są zbywalne i stanowią towar giełdowy. Rejestr świadectw pochodzenia i ich wycenę prowadzi Towarowa Giełda Energii SA. Wytwórcy energii z biogazowni mają możliwość sprzedaży zielonych certyfikatów, będących potwierdzeniem wyprodukowania energii elektrycznej w OZE. Ponadto po nowelizacji ustawy Prawo Energetyczne z dniem 01.03.2010 doszła również możliwość sprzedaży żółtych i czerwonych certyfikatów, będących potwierdzeniem wyprodukowania energii w wysokosprawnej kogeneracji. Ceny tychże certyfikatów podlegają obrotowi na Towarowej Giełdzie Energii.
Wielkość biogazowni Energia czarna (średnia cena z TGE *)
centy/kWhZielony certyfikat (średnia cena z TGE *)
centy/kWhŻółty certyfikat (średnia cena z TGE *)
centy/kWhCzerwony certyfikat (średnia cena z TGE *)
centy/kWhdo 1000 kW 5 6,8 3,2 0 powyżej 1000 kW 5 6,8 0 0,6 *Towarowa Giełda Energii - stan za I kw. 2010
Dodatkowe bonusyRentowność instalacji biogazowej można poprawić w znaczący sposób poprzez zużycie na potrzeby własne bądź sprzedaż do sieci ciepłowniczej ciepła, które powstaje jako efekt uboczny spalania biogazu. Trzeba jednak pamiętać o konieczności zainwestowania w odpowiednią infrastrukturę przesyłu ciepła oraz znaleźć lokalnych odbiorców, chętnych kupować to ciepło.
Ważne jest również rozeznanie możliwości sprzedaży nawozu pofermentacyjnego do nawożenia gruntów rolnych. Natomiast należy bardzo poważnie przyjrzeć się możliwości uzyskiwania dodatkowych przychodów poprzez przyjmowanie do utylizacji odpadów z przemysłu rolno-spożywczego. Odpady takie nie tylko mogą zwiększyć wydajność produkcji biogazu, ale również mają swoją cenę na rynku za ich utylizację , co w pozytywny sposób wpływa na rentowność funkcjonowania instalacji biogazowej.
Źródła: http://www.ekologika.com, Europejskie Centrum Energii Odnawialnej, REHAU