Edyta Porządnicka-Lamch
specyficzne trudności w uczeniu
Dostosowanie wymagań edukacyjnych z fizyki, matematyki i przyrody do indywidualnych potrzeb uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce o charakterze dysleksji rozwojowej (dysleksji, dysortografii, dysgrafii)
· Posadzić ucznia w ławce blisko tablicy, by móc obserwować, czy prawidłowo przepisuje z tablicy, a w razie potrzeby zwrócić uwagę na błędy i pomóc w ich poprawie, gdyż może on mieć trudności z poprawnym przepisywaniem z tablicy;
· Uwzględniać trudności niektórych uczniów w opanowaniu materiału pamięciowego: naukę wzorów, definicji, itp. rozłożyć w czasie; nie dyskwalifikować prac pisemnych za błędy rachunkowe, jeśli tok rozumowania jest prawidłowy;
· Nie wyrywać ucznia do natychmiastowej odpowiedzi (dać mu nawet krótki czas na zastanowienie), gdyż może on mieć trudności z szybkim przypomnieniem sobie nazw, reguł, definicji, wzorów,
· Uwzględniać trudności niektórych uczniów w poprawnym zapisie liczb (przestawianie niektórych cyfr np. 12 i 21, opuszczanie cyfr 1001 i 101, mylenie cyfry 3 oraz litery E, nieprawidłowe podpisywanie cyfr w trakcie wykonywania pisemnych działań matematycznych);
· Uwzględniać trudności ucznia w czytaniu: - w trakcie rozwiązywania zadań tekstowych sprawdzać, czy uczeń zdążył przeczytać tekst zadania i czy prawidłowo zrozumiał treść (słaba technika czytania często utrudnia rozumienie tekstu).
· W trakcie sprawdzianów należy zwiększyć ilość czasu potrzebnego na rozwiązanie zadania lub dać uczniowi wcześniej do rozwiązania w domu zadania o podobnej treści, - w trakcie samodzielnej pracy sprawdzić, czy uczeń prawidłowo przeczytał instrukcję,
· Nie obniżać ocen z prac pisemnych za niski poziom graficzny pisma: w razie niemożności odczytania fragmentów pracy odpytać ucznia ustnie, - pozwolić uczniowi pisać w zeszycie drukiem (bez łączenia liter), a obszerniejsze prace domowe na maszynie do pisania lub na komputerze,
· Tak organizować pracę ucznia w trakcie lekcji, by w momencie obniżenia jego koncentracji uwagi mobilizować ucznia do aktywności, gdyż skłonność do dekoncentracji jest charakterystyczna dla wielu uczniów z dysleksją rozwojową. Nie zawstydzać ucznia częstymi uwagami w stylu "znowu myślisz o niebieskich migdałach", "powtórz, co przed chwilą powiedziałem", itp.;
· Zróżnicować formy sprawdzania wiadomości i umiejętności uczniów tak, by ograniczyć ocenianie tylko na podstawie pisemnych odpowiedzi ucznia na podyktowane lub pisane na tablicy przez nauczyciela polecenia (pytania), przeprowadzać sprawdziany ustne z ławki, niekiedy nawet odpytywać indywidualnie, często oceniać prace domowe;
· Stwarzać możliwości częstego powtarzania i utrwalania wiadomości i umiejętności.
Nauczyciel powinien pamiętać, że dysleksja wpływa na:
- zdolność czytania, a przez to rozumienie problemów (np. zadania z treścią);
- uczenie się tabliczki mnożenia;
- rozumienie pojęć z przestrzenią i czasem (np. poprzedni, następny, pomiędzy, jeden mniej niż itp. );
- zapamiętanie i posługiwanie się nazwami, które nie wchodzą w skład czynnego języka;
- orientację przestrzenną, np. cyfry i liczby o podobnym kształcie 2-5, 6-9, 69-96 itp.
- świadomość przestrzenną i zdolność do prawidłowego umieszczenia figur na stronie, czy liczb w kolumnie;
- kierunkowość- zwłaszcza, gdy trzeba przeprowadzić operacje w odmiennych kierunkach, np. pisemne dodawanie i dzielenie;
- różnicowanie wzrokowe- pomyłki w znakach <> + x itp.( dlatego warto pamiętać, aby nie oceniać za błędy popełnione na poziomie prostych obliczeń, lecz tok rozumowania);
- liczenie w pamięci;
- określanie miejsca po przecinku;
- odróżnianie terminów, np. licznik- mianownik, liczby pierwsze-czynniki pierwsze, przenoszenie, pożyczanie itp.;
- zapamiętanie reakcji chemicznych;
- orientację na mapie (mieszają pojęcia typu: prawo-lewo, wschód-zachód)